Karnavalın aslında bizim bildiğimiz anlamda “eğlence” demek olmadığını ve bölgeden bölgeye, ülkeden ülkeye çeşitlilik gösterdiğini daha önce Tenerife Karnavalı‘nda açıklamıştık. Venedik Karnavalı ise her yıl ağırladığı 3 milyona yakın ziyaretçiyle en popüler ve dikkat çeken karnavallardan.
Ne zaman düzenleniyor?
Normalde karnaval zamanı 6 Ocak’tan, paskalyadan 40 gün öncesi paskalya perhizi bitimine kadar devam eder. Bu zaman dilimi içinde düzenlenen karnaval eğlenceleri ülkeden ülkeye, bölgeden bölgeye farklılık gösterirken, Venedik’te her sene bir kaç gün değişmekle birlikte bu yıl 2018’de karnaval 27 Ocak’ta başlıyor ve 13 Şubat’ta bitiyor. Resmi karnaval takvimi ve programına buradan ulaşabilirsiniz.
Nasıl bizim ramazan ayı 30 gün devam ediyor ve bitiminde bayram düzenleniyorsa, karnaval da bir süre devam ediyor (30-40 gün, her yıl değişiyor) ve karnaval periyodunu kapsayan her hangi bir tarihte bölgenin karnaval bayramı düzenleniyor.
Ne zaman başladı?
Oligarşi ile yönetilen Venedik’te vergiler ağır, insanlar fakirdi. Halkı memnun etmek için Venedik meclisi eğlenceler düzenliyor ve halka ekmek dağıtıyordu (panem et circenses). Böylece halkın sempatisini kazanıyor, kafasını dağıtıyor ve protesto etmelerini önlüyordu. Roma zamanındaki gladyatörlerin halkı eğlendirdiği gibi. Yani günümüzden pek de farklı değil. Şimdi işin şekli biraz değişerek eğlence olarak futbol veya TV kanallarındaki anlamsız programları izliyor, devletin bedava dağıttığı hediyelerden memnun olup oturuyoruz.
Neyse Venedik’e geri dönelim. Bu amaçla 11.yy’da Venedik meclisinin kararı ile Venedik Karnavalı düzenlenmeye başladı.
Rönesans döneminde bu karnaval eğlencesi (festival) resmi olarak düzenlenmeye başladı. Ancak 1797 yılında daha sonra Avusturya kralı olan Roma İmparatoru II. Francis tarafından katı bir şekilde yasaklandı. 19. yy’da tekrar eğlenceler görünmeye başlasa da bunlar kısa zamanlı ve özel eğlencelerdi.
Uzun bir aradan sonra İtalya hükümeti Venedik tarih ve kültürünü geri getirmeye karar verdi ve Venedik Karnavalı 1979’da geri döndü.
Maske nerden çıktı?
Karnaval kimi yerde kostümlerle, danslarla (Rio ve Tenerife karnavallarında olduğu gibi) kutlanırken Venedik karnavalının dikkat çeken özelliği maskelerle kutlanması.
Peki bu maskeler nerden çıktı?
Zamanında Venedik’inde hiyerarşi ve halk ve elit kesim arasında ciddi bir sınıf farkı vardı. 13. yüzyılda parti ve eğlencelerde insanlar kimliklerini gizlemek için maske takmaya başladılar. Bu üst ve alt sınıf ayrımının olmadığı ve beraber eğlendikleri ender zamanlardı. Yaklaşık 200 yıl maske kullanımı yasaklansa da 18. yy’da bu gelenek tekrar geri geldi.
Maske türleri
Venedik Karnavalı’na gittiğinizde göreceksiniz ki insanlar birbirinden farklı kostüm ve maskeler giyiyorlar. Peki bu maskelerin anlamları var mı?
Çok çeşitli maske tipi olmasının yanında, karnavalda görülebilecek başlıca maske tipleri şunlar:
Bauta
Geleneksel bir Venedik maskesi olan Bauta, yüzün bütün bölümünü kaplıyor. Ağız yer almıyor ve çene kısmına doğru genişleyen yapısıyla konuşmaya, yemeye ve içmeye fırsat veriyor. Genelde siyah şapka ve siyah veya kırmızı pelerin ile giyiliyor.
Moretta
Moretta (karanlık), oval siyah kadifeden, büyük göz delikleri olan ve ağız kısmı açık olmayan soylu kadınlar tarafından giyilen bir maske. 16.yy’da Fransa’da kullanılan maske, ağız kısmı kapatılarak Venedik’te adapte edildi.
Volto (Larva)
Karnavalda en sık karşılaştığımız maskelerden. Volto veya Larva maske beyaz porselenden veya kalın plastikten yapılıyor ve genelde pelerin ile giyiliyor. Diğer maskelere oranla daha ağır ve sıkı. Klostrofobisi olan bir çok kişi bu maskeyi takmıyorlar 🙂
Colombina
Maske deyince ilk akla gelen tür. Gözleri ve burnu kapatan ancak yüzün yarısının açık ve görünür olduğu maske. Genellikle gümüş, altın veya tüylerle dekore ediliyor. 16. yy’daki Commedia dell’arte maskelerle oynanan tiyatroda oyuncu karakterlerden biri yüzünü tamamen kapatacak bir maske istemez ve Colombina onun için dizayn edilir. Yani bu maske modern bir oluşum.
Medico Della Peste (Veba Doktoru)
Karnavalda uzun gagasıyla en çok dikkat çeken maskelerden. Kökeninde bu maskenin kullanımı karnavalda değil, hastalıklardan önlem amaçlı çıktı. Veba hastalarını tedavi etmek için Fransız fizikçi Charles de Lorme tarafından bulunan maske genelde beyaz renkte. Ve bence Moretta ile beraber en çirkin maskelerden.
Maske alırken…
Bu maskeler orjinalde kağıttan yapılıyordu. Günümüzde lokal dükkanlarda hala orjinal el yapımı deri, kağıt veya porselen maskeler bulmak mümkün. Ancak bu maskeler cep yaktığı için turistler genelde plastikten fabrika yapımı olan ucuz maskeleri tercih ediyor.
En iyi Venedik karnaval maskeleri mi görmek istiyorsunuz? İşte burada!
Venedik hakkında daha fazla bilgi ve kış/karnaval videosu burada.
Bu sene Venedik Karnavalı’na geliyorsanız haber edin, görüşelim, bi kahve içip fritelle yiyelim 🙂
Mutlu Karnavallar!!!
Yazıyı daha sonra okumak için Pin’le:
En iyi Venedik Karnaval Maskelerini görmek için tıkla.
Güzel birşey benziyor bizde görürüz umarım